Anestezi ve Reanimasyon Uzmanları, tüm cerrahi girişimlerde operasyona alınacak hastaların operasyon öncesinde değerlendirip, gerekli durumlarda konsültasyon ve ek tetkikleri isteyerek hastaları ameliyata uygunluk onayını verir.
Anestezi şeklini belirler operasyon öncesi hastaya uygulayacağı anestezi tekniği hakkında bilgi verir ve çoğunlukla da hastaların talepleri doğrultusunda gereğinde değişiklikleri planlar.
Genel anestezi, geniş alanları kapsayan beyin ameliyatı, kalp ve damar ameliyatı, karın ameliyatı vb operasyonlarında kullanılmaktadır. Genel anestezide bilinç, ilaçlar yardımıyla ortadan kaldırılır ve tüm vücud anestezi etkisi altında girer.
Genel anestezi, damardan verilen bir ilaçla başlar. Daha sonra, hastanın ağzından nefes borusuna doğru bir tüp yerleştirilir. Bu tüp yardımıyla, anestezi makinesi oksijenin ve diğer anestezik gazların akciğerlerden kan dolaşımına geçişini sağlar; böylece anestezi durumunun devamlılığı sağlanır.
Operasyon bitiminde, anestezi makinesinden verilen gazlar sonlandırılır. Hastanın bilinci ve solunumu geri döndükten sonra nefes borusundaki tüp nazikçe çıkartılır.
Lokal anestezi de hastanın vücudunun bölgesel olarak uyuşturulur. Genellikle deri altından enjekte edilen anestezik ilaçlar sayesinde, sadece belirli bir bölgedeki sinir duyuları etkisiz hale getirilir. Lokal anestezi de hastanın bilinci tamamen açık olur ve hasta operasyon yapılan bölgede herhangi bir ağrı ya da acı hissetmez.
Lokal anestezi çoğunlukla diş cerrahi operasyonları, deri, göz, burun, boğaz, kulak, omuz operasyonlarında uygulanır ve iki çeşidi vardır. Bunlar infiltrasyon ve topik anestezidir.
Dokuya etki eden anestezi türü olarak bilinen infiltrasyon, cilt altına veya yüzey dokuları içine anestezik ilaçların enjekte edilmesiyle yapılır. Böylece, ameliyat edilecek bölge hissizleştirilirken hastanın bilincinin yerinde olması sağlanır.
Yüzeyden emilen anestezi türü olarak bilinen topik anestezi, iğne kullanılmadan uygulanmaktadır. Anestezik madde, operasyon yapılacak bölgeye damlatılır, sürülür veya püskürtülür. Genellikle ağız ve diş sağlığı doktorları, göz cerrahları tarafından kullanılan topik anestezi, yapılan operasyonun hissedilmemesi için çok önemlidir.
Spinal ve epidural anestezi, genel cerrahi, kadın doğum ve ortopedik cerrahisinde sıkça yararlanılan iki yöntemdir. Epidural anestezi yöntemiyle, operasyon sonrası ağrı kontrolü de sağlanabilmektedir.
Spinal anestezi, hastanın bel bölgesindeki omurilik sinirlerin geçtiği spinal aralığa anestezik maddeler verilmesiyle yapılır. Hastada herhangi bir bilinç kaybı olmaz ancak, anestezi uygulanan bölgede ağrı da hissedilmez. Spinal anestezi, kadın doğum cerrahi operasyonlarında ağrısız doğum ve sezeryan, genel cerrahide fıtık ve apandisit ortopedide ise bacak ortopedi ameliyatlarında tercih edilmektedir.
Epidural anestezi ise, epidural aralıktan küçük bir kateter yerleştirilerek o bölgede bırakılması ile uygulanır. Ameliyat sonrasında, bu kateter ağrı kesici ilaçlar verilerek ağrıların önlenmesine yardımcı olur.